ALS is een slopende ziekte. De aftakeling gaat langzaam. Maar wat is langzaam op een mensenleven? Een jaar? Twee jaar of Maanden? Mijn schoonmoeder (oma) reed wekelijks met haar auto naar haar kinderen, deed boodschappen, verzorgde haar planten. Altijd druk en onderweg. Het begon met kleine kwaaltjes. Pijntjes in haar voeten, rug of handen. Zal de ouderdom wel zijn: Zei oma dan.
Oma kreeg steeds meer moeite met opstaan uit een stoel, moeite met de auto uitstappen en traplopen. Lange stukken lopen ging ook niet meer. De diagnose ALS werd gesteld.
De aftakeling was niet te stoppen. Hoelang heb ik nog? Zei Oma dikwijls. Niemand wist het. Het eerste hulpmiddel dat zij kreeg was een wandelstok. Met haar wandelstok kon zij zich goed redden.
Er werden handgrepen bij het bad en de douche geplaatst. Voor het geval, dat oma haar evenwicht zou verliezen. Na een paar maanden kwam er een rolstoel voor in de plaats. Daarna een luxe elektrische rolstoel met een lift. Handig voor de bovenkastjes. De scootmobiel heeft Oma helaas maar kort kunnen gebruiken. In de jaren van haar ziekte hebben wij als familie leuke uitjes georganiseerd zoals naar het zeeaquarium in Scheveningen. Haar appartement heeft oma uiteindelijk noodgedwongen ingeruild voor een kamertje in een verzorgingstehuis. Een bed, nachtkastje, stoel en een paar persoonlijke herinneringen. Dat was alles wat er overbleef!
Oma schikte zich in haat lot. Genoot van de kleine en grote dingen! Haar kleinkinderen, haar orchideeën en planten in de vensterbank. Op zondag was het "familiedag". Oma genoot van het bezoek. Praten ging haast niet meer. Armen en benen kon oma bijna niet meer bewegen. Gevangen in haar eigen lichaam. Uiteindelijk besloot oma niet verder meer te willen. Oma wilde afscheid nemen. Dit heeft oma ook gedaan! Wij waren er allemaal bij toen oma haar ogen sloot. Een zucht van verlichting en oma sliep rustig in. Wij stonden allemaal om haar bed en hielden oma vast. Een moment dat ik nooit zal vergeten. Wat een dappere vrouw! De regie heeft zij tot het laatst in de hand gehouden.
René Lamphen
About the Author
Ondernemer| Wielrennen | Koersfiets, Mountainbikre
& fixed-Gear|Zwitserland| Utrecht| Col du ALS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten